Als je als jeugdconsulent te maken hebt met complexe casussen in de jeugdhulp, dan gaat het vaak om multiproblematiek. Je kan dan bijvoorbeeld te maken krijgen met zowel verwaarlozing als schulden en huisvestingsproblemen. De ouders willen vaak echt wel het beste voor hun kinderen, maar verdrinken in hun problemen en weten niet meer hoe ze eruit moeten komen. Alle gezinsleden zijn daarvan de dupe. Het zijn vaak moeilijke processen, waarin het wachten op oplossingen juist niet te lang moet duren.
Afgelopen week vroeg een cursiste mij om uitleg over het begrip voorzienbaarheid in de Wmo. Gemeenten waren al voor 2015 aan het nadenken over hoe ze dat zouden kunnen invullen, een wettelijk kader werd uiteindelijk gegeven met de Wmo 2015, maar dat is nog niet zo eenvoudig uitvoerbaar.
Op 1 januari 2015 waren de transities in het sociaal domein een feit. De opdracht van het Rijk was niet alleen een transitie, maar ook een transformatie van het aanbod aan diensten en voorzieningen. Waarom? Vanuit het Rijk bezien een platte bezuiniging van 15 tot 25%. Iemand die voor ministeries werkte, vertelde me eens: “Bij gemeenten en in de onderste laag van de ministeries gaat het nog over de inhoud. Hoe hoger je in de organisatie komt, hoe minder het gaat over de inhoud en hoe meer over geld. Op topniveau wordt alleen nog maar gesproken over geld.” Het Rijk is dus niet bezig met mensen, maar met geld. Gemeenten houden zich zowel bezig met geld als met mensen, ze moeten wel. Zij staan het dichtste bij de mensen en als er iets niet goed gaat, dan krijgen ze het meteen te horen van de gemeenteraad of van de mensen zelf.
Al vanaf het ingaan van de Wmo 2015 zijn er overgangsregelingen die steeds anders worden of toch niet doorgaan. Eerst zouden de voorzieningen voor iedereen die thuis woonden en geen 24 uurs zorg nodig had onder de Wmo vallen. Mensen die 24 uurs zorg nodig hadden en thuis woonden met een Wlz indicatie zouden alle voorzieningen gaan krijgen vanuit de Wlz.
Enkele maanden geleden werd bekend dat veel gemeenten tot 50% tekort kwamen op hun budgetten voor jeugdhulp. Aangezien de budgetten voor het hele sociale domein in principe ontschot zijn, verwees het ministerie van VWS naar de overschotten op het Wmo budget. Die moesten een groot deel van de tekorten compenseren. Er verscheen een lijst van welke gemeenten hoeveel overschot hadden, met name op de hulp bij het huishouden. Veel gemeenten waren het daar niet mee eens, vonden dat de gegevens verkeerd zijn weergegeven.
De maatschappij vergrijst steeds verder en de bevolkingskrimp zet al in van noord naar zuid. Aangezien meer mensen steeds ouder worden en langer zelfstandig thuis blijven wonen, blijven er ook steeds meer mensen met dementie langer thuis. Dit heeft enerzijds gevolgen voor de mantelzorgers, anderzijds voor winkels en instellingen waar mensen met dementie ook naartoe gaan. Aangezien dementie niet altijd even herkenbaar is en er vaak ook wel een taboe op rust om het te erkennen, weten mensen vaak niet goed hoe ermee om te gaan.
Vanwege de overgangsregelingen Wlz en Wmo moeten nieuwe cliënten, die thuis wonen met een Wlz indicatie en recht hebben op een modulair pakket thuis (MPT), vanaf 1 januari hulp bij het huishouden aanvragen via het Zorgkantoor. Er zijn cliënten die nu nog hulp bij het huishouden krijgen vanuit de Wmo, maar verder een Wlz indicatie met een MPT hebben. Deze groep gaat per 1 april 2017 helemaal onder het Zorgkantoor vallen en krijgt dan ook hulp bij het huishouden vanuit de Wlz, dus vanuit het Zorgkantoor. Lees verder Bestaande Wlz cliënten met een MPT gaan per 1 april over naar het Zorgkantoor→
Heel veel gemeenten zijn op zoek hoe ze het resultaatgericht indiceren goed vorm kunnen geven. De gemeente De Ronde Venen heeft de normering voor resultaatgericht indiceren omschreven en vastgelegd in beleidsregels. Dit document geeft mijns inziens goede handvatten voor gemeenten die nog zoekende zijn!
Al vanaf het begin van het traject van decentralisaties heb ik bij gemeenten gepleit om juist niet te bezuinigen op welzijnsorganisaties. Maar wat deden veel gemeenten? Wel bezuinigen op welzijn of in ieder geval de nullijn aanhouden, juist met het oog op de komende decentralisaties met bijbehorende kortingen. Lees verder Bezuinig niet op welzijnsorganisaties!→
Als je een goed idee en een haalbaar plan hebt om de zorg en ondersteuning in jouw gemeente te verbeteren, vraag dan een gesprek aan met de wethouder of de betreffende ambtenaar. Het Right tot Challenge, opgenomen in de Wmo maar wat wordt uitgevoerd in het hele sociale domein, stimuleert dat gemeenten open staan voor initiatieven van hun inwoners. Lees verder Heb je een goed idee voor verbetering van zorg en ondersteuning?→
